Tôi cứ đợi thôi
Tôi nghĩ những nhân vật chính của mình chính là anh ấy, một phần của tôi, nhưng không phải tôi, và chúng tôi không nhìn thấy nhau từ rất lâu rồi. Murakami Haruki sinh năm 1949 tại Kyoto và hiện đang sống ở Boston, Mỹ, là một trong những tiểu thuyết gia, dịch giả văn chương người Nhật Bản được biết đến nhiều nhất bây giờ cả trong lẫn ngoài nước Nhật.
Đó là lý do tôi viết cuốn này, nó từng bán chạy nhất ở Nhật Bản, và tôi biết điều đó sẽ xảy ra. Bài viết được đăng sẽ nhận nhuận bút theo quy chế của Tòa soạn. - Nghe đâu có hai kiểu đàn bà rất dễ nhận thấy trong các tiểu thuyết của ông: một kiểu có mối quan hệ nghiêm chỉnh, bền chắc với nhân vật chính – thường là người phụ nữ sẽ biến mất, và ký ức về cô ấy cứ truy đuổi theo anh chàng; còn kiểu thứ hai, một người tới sau, người sẽ giúp anh ta tìm cô gái cũ, hoặc ngược lại, giúp anh ta quên đi.
- Thế còn về nhạc jazz, và âm nhạc nói chung? Những thứ đó có có ích cho công việc của ông không? - Tôi bắt đầu nghe nhạc jazz từ khi tôi mới 13, 14 tuổi.
Anh ấy bị mang tới một nơi rất xa và chúng tôi không gặp nhau. Ông ấy có thể nói, anh ta là sát nhân đấy, nhưng với tôi, chẳng quan trọng là ai đã giết người. Đó là lý do vì sao họ luôn đến với những nhân vật chính, chứ anh ta không tới với họ. Sau đó tôi giảng giải cốt truyện với người đọc. Đó là những gì tôi muốn làm. Tôi nghĩ dục tình là một hành động buộc ràng về tâm hồn. Nếu hòa hợp về tình dục, những vết thương của bạn sẽ được chữa lành, trí mường tưởng của bạn sẽ được tăng cường, giống như việc tiến lên một nấc thang mới, tới một nơi tốt hơn.
- Vậy là tuốt đến với ông một cách tự nhiên? - Tôi không thông minh, cũng chẳng tự phụ, tôi chỉ yêu độc giả của mình - những người đọc sách của tôi. Tôi đi ngủ lúc 9 giờ tối. Nhưng tôi muốn tham dự vào văn học dòng chính (mainstream), tôi muốn chứng minh rằng tôi có thể viết được những cuốn rất hiện thực. Tôi nghĩ đó chính là một trong những mô típ chính ở các cuốn sách của tôi.
Tôi không thích phong cách hiện thực, tôi thích sự siêu thực hơn. Sự lặp lại, bản thân nó đã là điều rất quan yếu, đó là một hình thức của thôi miên. Đó là cốt truyện
- Ngoại giả, trong sách của ông, ông luôn trở đi trở lại với các chi tiết về thời kì ở đời thực. Chân dung nhà văn Haruki Murakami trở nên nhà văn là món quà từ thiên đàng - Tôi vừa đọc cuốn “After the Quake”(Sau cơn động đất), hợp tuyển truyện ngắn mới nhất của ông, và tôi thấy thật huých khi ông trộn lẫn các câu truyện chân thực, mang phong cách của “Norwegian Wood” (Rừng Na Uy), với những truyện khác có nhiều điểm chung hơn với “The Wind-Up Bird Chronicle” (Biên niên ký chim vặn dây cót) hay “Hard-Boiled Wonderland and the End of the World” (Xứ sở diệu kỳ bất nhẫn và chốn cùng tận thế giới).
Tôi từng có một club nhạc jazz, ở đây tôi pha cocktail và làm bánh kẹp cho khách. Đó có phải là ảnh hưởng của Kafka không? - Không chỉ có Kafka. Khi ông viết, họ trở nên thực tới mức nào? Có quan yếu không nếu họ có một cuộc sống độc lập với người kể chuyện? - Khi tôi xây dựng nhân vật cho những cuốn sách của mình, tôi rất thích quan sát những con người thực trong đời sống của tôi.
Sách của ông luôn được kể ở thứ bậc nhất, trong đó, một người đàn ông trôi giữa rất nhiều mối quan hệ nhục dục với phụ nữ. Và “The Trial” (Vụ án). Tolstoy từng muốn biểu lộ sờ soạng, còn tôi, tôi chỉ muốn tụ tập biểu lộ ở một góc cạnh nhỏ. Nhân vật chính liền bị dẫn dắt tới một nơi nào đó bởi người trung gian, và nhãn quan của anh ta chỉ thấy những gì cô ấy tạo ra cho anh ta thấy.
Tôi có thể viết tiếp vào hôm sau. Nhiều người thích cuốn đó. Tôi không hề muốn trở nên nhà văn – mọi thứ cứ tự nhiên diễn ra thôi, giống như một món quà từ thiên đường.
Chức năng của người trung gian là để mọi thứ xảy ra quanh cô ấy. Khi nói về jazz hoặc chạy marathon – hai ham lớn nhất của ông – Murakami lại có thể mắc sai lầm như một người đàn ông trẻ hơn chừng 20 tuổi, hoặc thậm chí, là một cậu nhóc mới 15. Tôi giữ nếp này mỗi ngày, chẳng cần đổi thay cho đa dạng. - Tôi rất thích các chi tiết. Có lẽ người đọc đang trông chờ một giải pháp nào đó, tỉ dụ với cuốn “The Wind-Up Bird Chronicle” (Biên niên ký chim vặn dây cót).
Tôi không quyết định xem họ là loại người nào, mà tôi gắng nghĩ về những gì họ cảm thấy, nơi họ sắp tới… Tôi lượm lặt các nguyên tố từ người này, các đặc điểm từ người khác, tôi không biết những thứ đó là “thực” hay “không thực”, nhưng với tôi, các nhân vật còn thực hơn cả người thực ngoài đời
- Trong những cuốn sách và câu chuyện của tôi, phụ nữ là người trung gian trong cảm giác. (Theo Wikipedia) - Hoặc nếu cứ muốn giảng giải các tiểu thuyết của ông, thì cũng giống như khiến các giấc mơ mất đi sức mạnh của nó, nếu nó bị phân tách? - Điều hay của chuyện viết sách là người ta có thể mơ trong lúc người ta vẫn tỉnh.
Anh ấy đối diện với những phụ nữ đó – và hình như họ giữ chức năng là để diễn tả nỗi sợ hãi của anh ta, và cả sự hình dong. - Nhưng ông đã chọn một giọng kể rất dễ theo dõi.
Đó là một kiểu người thay thế bản thân tôi, chúng tôi giống nhau, nhưng môi trường xung quanh lại quá dị biệt, Vì thế nên cách nghĩ suy của cả hai cũng dị biệt đến thế. Tâm tưởng của nhân vật chính thường bị san sớt giữa hai thế giới hoàn toàn dị biệt này, và anh ta chẳng thể chọn xem mình ở lại đâu.
- Xin cảm ơn ông! Linh Hanyi Biên dịch từ Paris Review Hãy gửi thông tin, bài viết và hình ảnh bạn có cho chuyên mục tiêu khiển của Đẹp Online tại đây.
Những cuốn sách của ông không bao giờ đưa ra các kết luận. Tôi đọc cuốn “The Castle” (Lâu đài), đó là một cuốn rất tuyệt. Tôi viết chừng vài tiếng mỗi buổi sáng, và khi thời gian hết, tôi ngừng lại. Khi tôi bắt đầu viết, tôi chẳng có kế hoạch gì cả. - Vậy một ngày bình thường của ông là như thế nào? - Tôi dậy lúc 4 giờ sáng và viết trong khoảng 5-6 giờ.
Vào buổi chiều, tôi chạy khoảng 10km hoặc bơi 1500m, hoặc cả hai, rồi tôi đọc một tẹo và nghe nhạc.
Người ta nên đàng hoàng khi giảng giải thứ gì đó. Và sau đó, họ có thể thấy hứng với những cuốn khác của tôi nữa – điều này bổ ích nhiều đấy chứ. - Hãy nghĩ theo hướng này đi: tôi có một người anh sinh đôi, và khi tôi hai tuổi, một trong số chúng tôi đã bị bắt cóc.
Nếu đó là một giấc mơ thật thì tôi không kiểm soát nó được, nhưng khi viết sách, tôi vẫn tỉnh, tôi có thể chọn thời gian, độ dài… mọi thứ.
- Vậy ra đó thực thụ là chọn lựa mang tính chiến lược? - Đúng vậy.
Cách này giúp tôi được giải thoát, nó rất kỳ diệu. Các kết thúc chẳng có ý nghĩa gì cả
“Rừng Na Uy” rất dễ đọc và dễ hiểu. Trong thế giới thực, như người ta nói, phụ nữ thường sinh động, hài hước, chủ động hơn. Tôi cũng không quan hoài ai là kẻ giết người trong truyện “The Brothers Karamazov” (Anh em nhà Karamazov, tác phẩm của Dostoyevsky - ND). Dĩ nhiên là Raymond Chandler nữa. - Những nhân vật chính thường phản ánh ý kiến của chính ông về thế giới kỳ ảo của những người kể chuyện – một kẻ đang mơ trong một giấc mơ.
Nhưng để giữ cho sự lặp lại này kéo dài lâu – 6 tháng tới 1 năm – thì cần rất nhiều sức mạnh vật lý và cả tinh thần nữa.
Murakami đã trở nên hiện tượng trong văn học Nhật Bản đương đại với những mĩ danh "nhà văn được yêu thích", "nhà văn best-seller", "nhà văn của giới trẻ".
Viết một tiểu thuyết dài cũng giống như sang một cuộc huấn luyện để sống sót. Sức mạnh vật lý của cơ thể cũng cần thiết như sự mẫn cảm về nghệ thuật. Viết một cuốn sách cũng giống như thường nhạc: trước hết, tôi có một chủ đề, rồi sau đó, tôi phát triển nó lên, và tôi đi tới phần chấm dứt, kiểu như thế.
Mỗi khi tôi viết một cuốn sách, tôi đặt bản thân vào nhiều tình huống khác nhau, vì thỉnh thoảng tôi cảm thấy mỏi mệt khi là chính mình. Ở “Xứ sở diệu kỳ tàn nhẫn và chốn tận cùng thế giới” thì tâm não nhân vật chính đúng là bị san sớt theo nghĩa đen, hay “Rừng Na Uy”, từ đầu tới cuối, anh chàng này chẳng thể chọn giữa hai cô gái.
"Tôi thôi miên bản thân để chạm tới tầng sâu nhất của tâm khảm" - Ở tuổi nào thì ông bắt đầu đọc Kafka? - 15 tuổi. Tôi thôi miên bản thân mình để chạm tới tầng sâu nhất của tâm khảm. Đây có phải cũng là một sự chọn lọc có chủ ý không? - Không hề. Trong khoảng 6, 7 tháng viết lách, những con người đó ở bên trong tôi.
“Rừng Na Uy” là trường hợp khác, vì tôi đã quyết định sẽ viết nó theo phong cách hiện thực, nhưng về cơ bản, tôi không chọn gì cả. Tôi biết, nghe có vẻ hơi ngạo mạn
- Rất khích. - Có hai nguyên tố trong tiểu thuyết của ông, một là giọng kể rất dễ theo dõi, đi kèm với những tình tiết gây hoang mang. Cả hai cuốn đó đều vẫn còn dang dở, điều đó có nghĩa rằng câu chuyện trong đó không bao giờ được giải quyết, và tiểu thuyết của ông cũng vậy, đặc biệt là những cuốn gần đây. Mục đích của hai kiểu đàn bà này là gì? - Nhân vật chính của tôi ngay bị kẹt giữa thế giới thực và thế giới trong tâm trí.
Kiểu nữ giới thứ hai thường thẳng tuột, kỳ lạ, rất chính trực, và cách nhân vật chính tương tác với cô ấy cũng ấm áp và hài hước hơn với người nữ giới đã biến mất. Tôi không chọn một kiểu chuyện nào, hay điều gì sẽ xảy tới. Trân trọng!. Theo ý đó, trong các truyện của tôi, nữ giới chính là người báo hiệu của một thế giới đang tới.
Nhưng với “Rừng Na Uy”, tôi đã tự buộc mình phải viết một tiểu thuyết 100% hiện thực. Ông có nhận thấy những điểm dị biệt chủ yếu giữa hai loại truyện này không? - Phong cách của tôi, hay thứ mà tôi nghĩ là phong cách của tôi, rất gần với “Xứ sở diệu kỳ tàn bạo và chốn tận cùng thế giới”.
Từ thời khắc nhận giải thưởng Nhà văn mới Gunzo năm 1979 đến nay, hơn một phần phong thái kỷ hoạt động và viết lách, tác phẩm của ông đã được dịch ra khoảng 38 thứ tiếng trên thế giới.
- Tôi muốn hỏi về những nhân vật của ông. Tôi cứ đợi cho câu chuyện tự đến. Âm nhạc luôn có những ảnh hưởng mạnh mẽ, những nốt nhạc, nhạc điệu, cảm giác… rất hữu ích khi tôi viết.
- Tôi có một vài hình ảnh, và tôi kết nối mảnh này với mảnh khác. Trong thế giới ảo, những phụ nữ, hoặc đàn ông, thường lặng lẽ, sáng dạ, khiêm nhượng và uyên bác. Những từ ngữ, những ẩn dụ hay, những biểu tượng đẹp… tôi giải thích chúng rất cẩn thận và rõ ràng. - Cho tới nay, một đôi nguyên tố trong tiểu thuyết của ông đã đổi thay, một số khác thì vẫn được giữ nguyên.
Tôi không thích nói nhiều, tôi chỉ thích lắng nghe câu chuyện của những người khác.
- Vậy là ông nghĩ cuốn sách đó giống như một bài tập, để luyện về cách viết, hay ông cho rằng ông có một câu chuyện đặc biệt, và ông muốn tả rằng câu chuyện này chỉ được kể hay nhất theo cách trung thực? - Tôi có thể là một nhà văn được sùng bái, nếu tôi cứ cố viết những tiểu thuyết siêu thực.
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét