"Trường chất lượng cao": Níu kéo nhau thì càng bổ xung tụt hậu

Sáng 31-7, Báo Người Lao Động tổ chức Tọa đàm về mô hình trường chất lượng cao (CLC). Trước đó, Báo Người cần lao cũng đã tổ chức diễn đàn 6 kỳ về trường CLC sau khi HĐND TP Hà Nội ưng chuẩn quyết nghị thể nghiệm 18 trường CLC trong năm học 2013-2014. Diễn đàn đã vấn sự quan tâm, đóng góp quan điểm của nhiều chuyên gia, nhà quản lý giáo dục và đông đảo bạn đọc. Các khách mời tham dự tọa đàm: - Ông Nguyễn Hoài Chương, Phó Giám đốc Sở GD-ĐT TP HCM, - TS Nguyễn Kim Dung, Phó viện trưởng Viện Nghiên cứu giáo dục, Trường ĐH Sư phạm TP HCM, - Bà Hồ Cam Thanh, Hiệu trưởng Trường THPT Nguyễn Thượng Hiền, - Bà Lê Thị Kim Vân, Hiệu trưởng Trường MN Mèo con (quận 7), - Ông Cao Huy Thảo, Hiệu trưởng Trường THPT Quốc tế Việt- Úc, - Bà Đỗ Thị Bích Duyên, Hiệu trưởng Trường THPT Lê Quý Đôn, - Bà Nguyễn Phương Lan, Phó Giám đốc EMG Việt Nam. Không đẩy cái khó về người dân Theo TS Nguyễn Kim Dung, Phó viện trưởng Viện Nghiên cứu giáo dục (Trường ĐH Sư phạm TP HCM), mô hình trường CLC đã manh nha hình thành tại TP HCM từ năm 1992. Ở quận 10 thời điểm đó đã xây dựng các lớp "quý tộc" trong trường bán công, như ở Trường THPT Sương Nguyệt Anh, với mức học phí cao hơn lớp thường. Khảo sát của Viện Nghiên cứu Giáo dục tại Trường THPT Lê Quý Đôn vào năm 2009 trên 1.000 HS, cho thấy có đến 25% HS thuộc gia đình cần lao thường ngày. Lúc bấy giờ, Trường Lê Quý Đôn thu học phí ở mức 890.000 đồng. Điều này phần nào khẳng định trường CLC không chỉ dành cho con nhà giàu. TS Dung cho biết nếu xây dựng trường CLC, phải có lộ trình cụ thể cũng như chứng minh được tính hợp lý của mô hình này. Cần cân nhắc và tâm tính kỹ các nhân tố tác động đến trường CLC như: chất lượng học sinh (chiếm 50%), xuân đường (30%) và 20% thuộc về hiệu trưởng, chính sách, cơ sở vật chất… TS Nguyễn Kim Dung, Phó viện trưởng Viện Nghiên cứu giáo dục Trong đó, GV và HS là hai nguyên tố quan trọng. Nếu là trường CLC thì phải tăng thu nhập cho GV, như vậy GV mới không phải dạy thêm lén lút. “Không phải cơ sở vật chất chiếm bao nhiêu phần trăm mà quan yếu là thầy. HS tốt nghiệp trường CLC khác gì so với các trường khác, ba ra sao, tiêu chí tuyển GV phải như thế nào? Phải dành những học bổng và chính sách ưu đãi cho HS không có điều kiện, tránh tình trạng trường CLC chỉ dành cho con nhà giàu” - TS Dung đề xuất. Ông Nguyễn Hoài Chương cho biết: Trước đây, trường CLC được xây dựng với mục đích tạo hướng đột phá cho giáo dục TP HCM phát triển. TP HCM không gọi Lê Quý Đôn là trường CLC mà là trường tiền tiến. Sở dĩ chọn Trường Lê Quý Đôn xây dựng mô hình này bởi thời điểm đó, quận 3 là quận có nhiều trường nhất TP. "Chúng tôi vẫn có nhiều chính sách để tương trợ học trò nghèo trong Trường Lê Quý Đôn, bảo đảm học trò nếu không học trường này vẫn còn nhiều sự chọn lọc, không phải đi trường xa hoặc trường tư. Không bao giờ chúng tôi bỏ quên các chính sách từng lớp, mà hướng đến lợi ích chung chứ không chỉ con nhà giàu. Sở GD-ĐT TP HCM không đẩy cái khó về phía người dân" - ông Chương nói. Cần cẩn trọng khi khai triển đại trà Trường THPT Nguyễn Thượng Hiền (quận Tân Bình) là một trong những trường có điểm chuẩn đầu vào cao nhất TP HCM, xếp thứ 12 trong top 100 trường THPT chất lượng nhất cả nước năm 2012. Tuy nhiên, phát biểu tại hội thảo, bà Hồ Cam Thanh, hiệu trưởng nhà trường, khẳng định trường chưa thể vận dụng mô hình trường tiên tiến bởi trường nằm ở quận Tân Bình - nơi đông con em cần lao, thu nhập người dân thấp… "Nếu là trường tiên tiến thì phải giảm số lớp, số học trò trong xã hội trong khi các trường trong quận còn thiếu, rồi phải đưa số học trò này đi xa hơn hoặc vào dân lập, dân lập. Đó là thiệt thòi cho học trò trong quận" - bà Thanh san sẻ. “Là người quản lý trực tiếp, tôi cũng không tưởng tượng hết được về mô hình trường CLC. Bản thân nhà trường sẽ khẳng định và chứng minh hiệu quả của mô hình này. Công bằng trong giáo dục khôn xiết khôn xiết. Chả lẽ phải chờ Sơn La, Cao Bằng làm mình mới làm. Cứ níu kéo vậy thì bao giờ mình mới phát triển?” – ông Nguyễn Hoài Chương nói. Theo bà Thanh, những gì Trường Lê Quý Đôn làm được thì Nguyễn Thượng Hiền nằm trong khu vực dân cư khó khăn cũng đã đảm bảo tốt. Hiện trường thu học phí 80.000 đồng/tháng với lớp học 2 buổi/ngày; trong trường có 20 mô hình đội nhóm. Ba năm qua, trường cũng trang bị nhiều công cụ, máy móc dạy và học như Lê Quý Đôn. Mỗi phụ huynh đóng góp từ 1,7 - 2 triệu đồng cho tiền cơ sở vật chất trong 3 niên học. Trong khi đó, sau 7 năm khai triển, ông Chương khẳng định đã yên tâm với mô hình Trường Lê Quý Đôn vì trường đã chú trọng các nội dung giáo dục tiên tiến, học trò nhà trường rất tự tin về kỹ năng ngoại ngữ, tin học... Trường đã tăng thời lượng hoạt động của HS tại trường, giảm sĩ số HS xuống còn 30 em/lớp. Theo ông Chương, trong năm học 2013-2014, TP tiếp kiến thí điểm mô hình trường tiền tiến tại Trường THPT Nguyễn Du (quận 10), Nguyễn Hiền (quận 11). Ông Nguyễn Hoài Chương, Phó Giám đốc Sở GD-ĐT TP HCM (trái) và bà Đỗ Thị Bích Duyên, Hiệu trưởng Trường THPT Lê Quý Đôn Tuy nhiên, ông Chương lưu ý các trường CLC cần đảm bảo cam kết về chất lượng (đội ngũ thầy, nội dung chương trình…); các chính sách tầng lớp (không chỉ cho con nhà giàu)... Các trường này phải trở nên trung tâm chất lượng, thể nghiệm đổi mới giáo dục để về lâu dài nâng chất cho tất cả các trường. Trong điều kiện bây chừ chưa cho phép, TP HCM khôn xiết cẩn trọng khi khai triển đại trà mô hình này. Đ.Trinh - T.Nguyên. Ảnh: T.Thạnh